Adaçayının faydaları nelerdir? Adaçayı nasıl demlenir? Hangi hastalıklara iyi gelir?
Latince ismi Salvia officinalis olan ada çayı, ballıbabagiller familyasından gelen tıbbi ve aromatik bitki tipidir.
Uçucu yağ ve baharat bitkisi olan ada çayına ilişkin dünya çapında 5 binden fazla farklı cins bulunur. Orta Doğu ve Akdeniz bölgelerinde yetişen bitkinin ülkemizde de yaygın olarak yetiştirilir.
Eski çağlardan beri parfümlerde kullanılmış, lezzet vermek maksadıyla yiyeceklere eklenmiş ve günlük beslenmede tedavi hedefli yer almıştır. “Salvia” sözü “iyileşmek için” manasına gelir. Orta Doğu ve Akdeniz’e has aromatik bir bitki olan adaçayı; Avrupa’da klasik tıpta sindirim sistemi rahatsızlıkları, öksürük ve bronşit, fazla terleme, yaşa bağlı kognitif hastalıklar, boğaz ağrısı ve deri iltihaplanmasında kullanılmaktadır.
ADAÇAYI NASIL DEMLENİR?
Eski vakitlerden bu yana ada çayı içmenin yararları beşerler tarafından bilinmektedir. Lakin birden fazla vakit ada çayı hazırlanırken birtakım yanlışlar yapılmaktadır. Bu yanlışların başında ada çayını kaynatmak gelir. Ada çayı kaynatıldığı vakit içeriğinde bulunan toksin unsurlar açığa çıkar ve bu durum sıhhat açısından yarardan çok ziyan getirir.
Ada çayının yararların tam olarak yararlanabilmek için ada çayının nasıl demlendiğini bilmek gerekir. Ada çayı demlemenin en hakikat yolu, kaynamış olan bir bardak suyun içerisine 1 tatlı kaşığı kadar ada çayı koymaktır. Bardağa koyulan ada çayı, 4-5 dakika bekledikten sonra çıkarılır ve içmeye hazır hale gelir.
ADAÇAYI NEYE YETERLİ GELİR?
Adaçayı; cilde, boğaz ağrısı ve ağız yaralarına, hazımsızlık ve mide yanmasına, öksürüğe ve bronşite, adet gecikmesine, adet periyodu öncesi görülen mide bulantısı ve baş ağrısı üzere semptomlara, gerilim ve uykusuzluğa güzel gelmektedir. Kan şekerinin düzenlenmesinde ve kan kolesterol seviyelerinin güzelleştirilmesinde de tesirli olabilmektedir.
ADAÇAYININ YARARLARI NELERDİR?
Tıbbi aromatik bitkiler sınıfında yer alan ada çayının insan sıhhatine pek çok yararı bulunur. Ada çayı faydaları şu halde sıralanabilir:
-Ada çayı içeriği bakımından varlıklı bitkilerdendir. İçeriğinde bulunan sineol isimli unsurun balgam söktürücü ve öksürük önleyici tesiri vardır. Tıpkı vakitte, boğazdaki iltihabın azalmasına yardımcı olur.
-Ada çayı, içerisinde bulunan vitamin ve mineraller sayesinde bağışıklık sisteminin olağan işlevine katkıda bulunur.
-Vücut direncini artırarak yorgunluğun azalmasına yardımcı olur.
-Güçlü antiseptik özelliği sayesinde ağızdaki yaraların güzelleşme sürecine dayanak olur.
-Ada çayının bilinen yararlarından bir oburu, idrar söktürücü özelliğidir. Bu sayede kan basıncının düzenlenmesine dayanak olur.
-Aç olarak tüketilen ada çayı kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur.
-Sindirim sistemi rahatsızlıklarında hayli tesirli olan ada çayının gaz söktürücü ve ishal kesici tesiri olduğu da bilinir.
-İçeriğinde bulunan östrojen gibisi hususlar yardımıyla bayanlara menopoza bağlı terleme üzere semptomların hafifletilmesine yardımcı olur.
-Ada çayı soğuk kompres halinde yaraların üzerine uygulandığında yaraların güzelleşme sürecini dayanaklar. Lakin ada çayını açık yaraların üzerine uygulamaktan kaçınmak gerekir.
-Zihinsel işlevleri güçlendirici tesiri bulunur.
-İçeriğinde bulunan magnezyum ve kalsiyum üzere mineraller sayesinde diş sıhhatini takviyeler.
ADAÇAYI HANGİ DURUMLARDA TÜKETİLMEMELİDİR?
Ada çayı her ne kadar yıllardan beri şifalı bitki olarak bilinse de bu bitki hakkında gereğince araştırılma yapılmamıştır. Bu yüzden sağlıklı şahısların ada çayı üzere bitki çayı ve bitkisel ilaçları çoka kaçmadan tüketmesi önerilir.
-Kronik hastalığı bulunan bireylerin, ada çayı tüketimi hakkında tabibe istişareleri önerilir. Planlanan ameliyatlar öncesinde ve sonrasında ada çayı dahil olmak üzere her türlü bitkisel ilaç ve çay tüketilmemelidir. Ada çayı tüketiminin sakıncalı olabileceği durumlar şöyledir:
-Ada çayının rahim kaslarını uyardığı ve süt üretimine mahzur olduğu bilindiğinden hamilelerin ve emziren annelerin ada çayını tüketmesi son derece sakıncalıdır.
-6 yaşından küçük çocukların ada çayı tüketmesi, sıhhat sorunlarına yol açabilir.
-Aşırı ölçüde tüketildiğinde kan basıncını yükselttiği, karaciğer ve hudut sistemine ziyan verdiği bilinen birtakım ada çayı tiplerinin, günde 3 fincandan fazla tüketilmemesi önerilir.
-Halk ortasında acı elma yağı olarak da bilinen konsantre hâlde bulunan ada çayı yağının oral olarak alınması sıhhat sıkıntılarına yol açabilir.
-Kanser hastalarının kimi ada çayı tiplerini tüketmesi önerilmez.
Diyabet, Alzheimer ve nöbetleri durdurmaya yönelik olarak alınan ilaçlarla birlikte tüketilmemelidir.
ADAÇAYININ İDRAR SÖKTÜRÜCÜ ÖZELLİĞİ VAR MIDIR?
Adaçayı tıpkı siyah çay ve birçok bitki çayı üzere idrar söktürücü tesire sahiptir. Bu nedenle tüketilen her bir fincan adaçayı için ek olarak 1 bardak su tüketmek bedenden sıvı kaybını azaltmaya yardımcı olacaktır.
GÜNDE KAÇ BARDAK BİTKİ ÇAYI İÇİLMELİDİR?
Bitki çayı tüketimi günde toplam 2 fincan ile sonlandırılmalıdır.
ADAÇAYI CİLDE UYGUN GELİR Mİ?
Adaçayının cilde yararları en çok merak edilen mevzular ortasında yer alıyor. Adaçayı, içerdiği karnosik ve rosmarinik asit sayesinde bedende çeşitli faktörler nedeniyle oluşan ve hücreye ziyan veren özgür radikalleri azaltarak hücre yaşlanmasını geciktirici tesir gösterir.
Adaçayı yağının yara güzelleşmesini hızlandırıcı ve doğum sonrası karın bölgesinde oluşan çatlakları azaltıcı tesiri olabilmektedir. Bu sebeple yaşlanmayı önleyici kimi kremlerin içeriğinde de yer almaktadır.