Hindistan’da Başbakan Narendra Modi’nin hükümeti, gebe bir Müslüman bayana toplu tecavüz ve birebir bayanın ailesinden üç yaşındaki kızını da dahil, 14 kişiyi öldürmekten karar giyen 11 kişinin erken salıverilmesini onayladı.
Hükümlüler, 2002’de ülkenin batısındaki Gujarat eyaletinde Müslümanların maksat alındığı olaylarda Bilkis Bano ve ailesine saldıran Hindu güruhun üyeleriydi.
Tecavüz ve cinayetten ömür uzunluğu mahpus cezası verilen mahkumların salıverilmesi ve kahraman üzere karşılanmaları dünya genelinde öfke yarattı.
Birçok kişi, mahkumların Hindistan’ın bağımsızlık gününü kutladığı 15 Ağustos’ta ve Modi’nin halka bayanlara hürmet duymaları daveti yapmalarından saatler sonra özgür bırakılmasına reaksiyon gösterdi.
İnternette çok izlenen görüntüde Godhra Hapishanesi’nin önünde dizilmiş mahkumlara, tatlı ikram eden ve hürmet sözü olarak ayaklarına dokunan yakınları görülüyordu.
Dönemin eyalet yetkilileri, birinci olarak 2008’de mahkum edilen ve mahpusta 14 yıl geçiren bu şahısların, yaş ve mahpustaki âlâ halleri üzere faktörler kıymetlendirilerek, bir eyalet hükümeti heyetinin af talebini onayladığını belirtti.
Ancak Pazartesi günü Gujarat hükümetinin Yüksek Mahkeme’ye sunduğu bir evrak, federal hükümetin onayını istediklerini ve Temmuz ayında İçişleri Bakanlığı tarafından onay verildiğini ortaya koydu.
Onay, mahkemenin ve federal savcıların işlenen hatanın “menfur ve ağır” olması nedeniyle “erken salıverilmemeleri ve merhamet gösterilmemesi” tarafındaki görüşüne karşın verildi.
Yüksek Mahkeme’de şu an mahkumların hür kalıverilmesine karşı yapılan müracaatlar ele alınıyor.
Saldırganların salıverilmesinden birkaç gün sonra Bilkis Bano yazılı bir açıklama yayımladı ve kararın “adaletsiz” olduğunu ve “adalete olan inancını sarstığını” belirtti.
Bano şöyle devam etti:
“Ailemi yıkan saldırganların özgür kaldığını duyduğumda söyleyecek bir şey bulamadım. Hala hissiz haldeyim. Bir bayanın adalet arayışı nasıl bu türlü sona erebilir?
“Ülkemizdeki en yüksek mahkemelere güvendim. Sisteme güvendim ve yavaş yavaş bu travmayla yaşayabilmeyi öğreniyordum. Mahkumların salıverilmesi huzurumu elimden aldı ve adalete olan inancımı sarstı.”
Bano ayrıyeten, Gujarat eyalet idaresine “hasarın geri çevrilmesi ve korkusuzca, huzur içinde yaşama hakkının geri verilmesi” daveti yaptı.
Karar, Hindistan’da büyük öfke yarattı.
Muhalif partiler, aktivistler, kimi gazeteciler tarafından Hindistan’da azınlıktaki Müslümanlara karşı ayrımcılık olduğu gerekçesiyle karara karşı çıktılar.
Müslüman toplumuna karşı taarruzlar BJP’nin federal hükümeti kurduğu 2014’ten bu yana keskin bir halde yükseldi.
6 binden fazla aktivist, tarihçi ve vatandaş Yüksek Mahkeme’yi saldırganların erken salıverilmesini “büyük bir isimli hata” diye niteleyen ve kararın geri alınması davetinde bulunan bir açıklama yayımladı.
Birçok kişi ayrıyeten, hür kalmalarının hem Gujarat eyaleti hem de federal hükümetin kurallarına ters olduğuna dikkat çekti.
Kurallara nazaran tecavüz ve cinayet mahkumları affedilemiyor. Bu hatalara verilen ömür uzunluğu mahpus cezaları genelde hakikaten ölene kadar mahpus yatmak manasına geliyor.
Eyalet idaresinin kararından en olumsuz etkilenen Bilkis Bano ve ailesi oldu.
Suçun büyüklüğü ve uzun süren adalet çabaları düşünüldüğünde, ailenin öfkesini ve ümitsizliğini anlamak güç değil.
Bilkis Bano ve ailesine düzenlenen taarruz, 60 Hindu hacının Godhra’da bir yolcu treninde çıkan yangında ölmesiyle başlayan olaylar sırasında işlenen en vahim cürümlerden biriydi.
Yangından Müslümanları sorumlu tutan Hindu çeteler Müslüman mahallelerine saldırmaya başladı ve üç gün içinde birçok Müslüman 1.000’den fazla kişi öldü.
O devir Gujarat eyaletinin Başbakanı olan Hindistan Başbakanı Narendra Modi, olayları önlemek için gerekeni yapmamakla suçlanmıştı.
Modi ise bu argümanları daima reddetti ve hiç özür dilemedi.
2013’te bir Yüksek Mahkeme heyeti, Modi’nin soruşturulması için kâfi ispat olmadığı kararını verdi.
Ancak aykırıları, Modi’yi suçlamaya devam etti.
Yıllar geçtikçe mahkemeler olaylara karışan onlarca kişiyi mahkum etti, lakin suçlanan kimi tanınmış isimler ya kefaletle özgür kaldı ya da temyizde aklandılar.
Bunlara eski Bakan ve Modi’nin danışmanı Maya Kodhani de dahildi. Bir mahkemede Kodhani “olayların elebaşı” diye tanımlanmıştı.
Şimdiyse, Bilkis Bano’nun hayatını mahveden saldırganlar hür kaldı.
Bilkis Bano ile Mayıs 2017’de, Mumbai Yüksek Mahkemesi 11 mahkuma verilen ömür uzunluğu mahpus cezalarını onayladıktan birkaç gün sonra, başşehir Delhi’deki bir inançlı konutta tanışmıştım.
Gözyaşlarına hakim olmaya çalışarak, atağın dehşetini anlatmıştı.
Trendeki yangının sonraki sabahı, o vakit 19 yaşında ve ikinci çocuğuna gebe olan Bano, üç yaşındaki kızıyla birlikte Godhra yakınlarındaki, Randhikpur isimli köyde yaşayan anne ve babasını ziyaret ediyordu.
“Mutfakta öğlen yemeğini hazırlıyordum. Teyzem ve çocuklar koşarak geldi. Konutlarının ateşe verildiğini ve derhal köyü terk etmemiz gerektiğini söylediler. Üzerimizdeki kıyafetlerle konutu terk ettik. Terliklerimizi bile giyemeden çıktık.”
Bilkis Bano, ortalarında kızının, annesinin, gebe bir kuzeninin, onun küçük kardeşlerinin, yeğenlerinin ve iki yetişkin erkeğin bulunduğu 17 kişilik bir Müslüman kümenin içindeydi.
Sonraki birkaç gün bir köyden başkasına gittiler ve mescitlere sığındılar. Hindu komşularının yardımlarıyla yaşadılar.
3 Mart sabahı, daha inançta olacaklarını düşündükleri yakındaki bir köye gerçek giderken, bir küme erkek tarafından durduruldular:
“Bize sopalar ve kılıçlarla saldırdılar. Biri kucağımdan kızımı alıp, yere fırlattı, başına taşa vurdu.”
Saldırganlar, büyürken neredeyse her gün gördüğü köyden komşularıydı.
Bazıları kıyafetlerini yırtıp attı ve merhamet yakarışlarına rağmen, tecavüz etti.
İki gün evvel, hala kaçarken bir bebek dünyaya getiren kuzenine tecavüz edip, öldürdüler.
İki günlük bebeğin de canına kıydılar.
Bilkis Bano, şuurunu kaybettiği ve saldırganlar öldü sanarak bıraktığı için hayatta kalabildi. Katliamdan kurtulan öteki iki kişi de yedi ve dört yaşındaki iki erkek çocuğuydu.
Bilkis Bano’nun adalet gayreti uzun ve kabus üzereydi. Polis ve birtakım eyalet yetkililerinin gözünü korkutmaya çalıştığı belgelendi.
Kanıtlar yok edildi ve katliam kurbanları otopsi yapılmadan gömüldü. Bano’yu muayene eden tabipler tecavüz edilmediğini söylediler ve mevt tehditleri aldı.
İlk tutuklamalar 2004’te, Yüksek Mahkeme’nin soruşturmayı federal soruşturmacılara devretmesiyle yapılabildi.
Mahkeme ayrıyeten, Gujarat eyaletindeki mahkemelerin adaleti sağlayamayacağına hükmetti ve dava Mumbai’ye taşındı.
Adalet gayreti aileyi de olumsuz etkiledi. Neredeyse 10 kere taşınmak zorunda kaldılar.
Bano’nun eşi “Hala memleketimize gidemiyoruz, zira korkuyoruz. Polis ve eyalet idaresi daima saldırganlara yardımcı oldu. Gujarat’a gidersek, yüzümüzü kapatıyoruz, asla adresimizi vermiyoruz” demişti.
Yargılama sırasında Bano’nun kendisi de dahil, birçok kişi vefat cezası davetinde bulundu.
Ancak Mumbai’deki Yüksek Mahkeme saldırganlara ömür uzunluğu mahpus cezası verdiğinde “intikam almakla ilgilenmediğini, yalnızca ne yaptıklarını anlamalarını istediğini” söyledi.
“Umarım bir gün işledikleri cürmün tartısını, küçük çocukları nasıl öldürdüklerini, bayanlara nasıl tecavüz ettiklerini fark ederler” demişti.
Ancak, “yaşamlarının geri kalanını mahpusta geçirmelerini istediğini” de ekledi.
Saldırganların özgür kalmasından sonra Indian Express gazetesine konuşan Bano’nun eşi Resul karısının “kahrolduğunu” söyledi:
“Bu kadar yıldır verdiğimiz çaba bir anda bitti. Haberi sindirecek vakit bile bulamadık ve saldırganların çoktan konutlarına gittiklerini biliyoruz”
News
