İtalya’da dümen aşırı sağa kırıldı: Meloni bunu nasıl başardı

Avrupa Birliği’nin kurucularından ve üçüncü büyük iktisadı İtalya, tarafını büsbütün sağa çevirdi. Giorgia Meloni (45) liderliğindeki İtalya’nın Kardeşleri (FdI), yüzde 26 oy alarak seçimlerden zaferle çıktı. Bu ortada sandığa gitme oranı yüzde 63.9’da kaldı. FdI ile ittifak halinde olduğu göçmen zıddı Matteo Salvini’nin Lig’i ve Silvio Berlusconi’nin liderliğindeki Haydi İtalya’nın toplam oy oranı yüzde 44.3’e ulaşıyor. Merkez soldaki Demokrat Parti ve ortaklarının oyları ise yüzde 26’da kaldı. Avrupa çok sağında memnuniyet, AB’de ise tedirginlik yaratan Meloni, koltuğa oturması halinde İtalya’nın birinci bayan ve faşist Benito Mussolini’den sonraki birinci çok sağcı başbakanı olacak.

MUHALEFET YARADI

Geleneksel aile yapısını katı biçimde savunan, eşcinsel evliliklere ve kürtaja karşı olan, İslam ve göç konusunda yasaklayıcı siyasetlerden yana olan Meloni’nin periyodu şimdiden tartışma konusu. Geçmişte yükü olmayan Meloni’nin yükselişinde, telaffuzunu yumuşatarak daha geniş bir kitlenin dikkatini çekmesi, son İtalyan hükümetinde yer almayarak yıpranmaması ve Ukrayna’daki savaşta Kiev’den yana hal takınması tesirli oldu.

NASIL YÜKSELDİ

* “İtalya’nın Kardeşleri” 2018 seçimlerinde yalnızca yüzde 4 oy aldı. Bu başarısızlığın akabinde toplumsal medyada görünürlüğünü arttıran Meloni; LGBT, kürtaj ve göçmen zıtlığı konusundaki bildirileriyle popüleritesini arttırdı. 2021’de Mario Draghi tarafından kurulan koalisyona katılmayan tek büyük parti oldu, böylelikle ekonomik zorlukların faturası ona kesilmedi.

* Mitinglerinde “Doğal aileye evet, LGBT lobilerine hayır” sloganını kullanan Meloni, Afrika’dan göçmen geçişini durdurmak için Libya limanlarının donanma ile bloke edilmesi gerektiğini savunuyor.

İŞİ SIKINTI

Tecrübesiz görülen Meloni’nin işi hiç de kolay değil. Koalisyon içindeki dengelerin nasıl oluşacağı ülkenin tarafını belirleyecek. Yeni hükümetin NATO ve AB’dekilerin hürmetini kazanması da vakit alacak. Bu ortada Meloni’nin galibiyeti Avrupa’daki popülistler ve çok sağ ortasında memnuniyetle karşılandı. Polonya ve Macaristan’dan kutlama iletileri geldi.

SAĞCI ANNE İLE SOLCU BABANIN KIZI

* Benito Mussolini’den bu yana ülkenin birinci çok sağcı başbakanı olacak olan Meloni, Roma doğumlu. Babası Francesco, o daha bir yaşındayken ailesini terk edince, çok sağcı annesi Anna tarafından büyütüldü. Kimine nazaran babasına yansıdan dolayı çok sağ telaffuzlara sarıldı.

* 2008 yılında, şimdi 31 yaşındayken Silvio Berlusconi tarafından Gençlik ve Spor Bakanı olarak atanarak ülkenin en genç bakanı unvanını aldı.

* İngilizce, İspanyolca ve Fransızca konuşabildiği belirtilen Meloni’nin diploması ise tartışma konusu. Lisan alanında diploması olduğunu söyleyen Meloni’nin gerçekte, Roma’da turizmle ilgili bir meslek okulu bitirdiği ortaya çıkmıştı.

MUSSOLİNİ İLE BAĞLARI

* Partisini 2012’de kuran Giorgia Meloni, gençken İtalya’nın İkinci Dünya Savaşı sırasında başında olan diktatör Mussolini’ye dayanak açıklamaları yapmış. Artık Mussolini ile ortasına aralık koyup ‘faşist’ olarak anılmaya şiddetle karşı çıkıyor. Fakat yeniden de “İtalya’nın Kardeşleri”nin logosu, Mussolini’nin mezarında yanan ateşi sembolize ettiği belirtilen üç renkli alevi taşıyor.

* Kampanya sloganlarından biri “Tanrı, aile, ülke” olsa da kendisi bekâr bir anne. Matteo Salvini ve Silvio Berlusconi üzere önde gelen siyasetçilerden ise Rusya önderi Vladimir Putin ile bağlantısı olmaması bakımından ayrışıyor.

TÜRKİYE SİYASETİ NE

* Meloni, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 2018’deki İtalya ziyareti sırasında “Türkiye’nin Avrupa’ya girmesine hayır” açıklamasını yapmıştı. İtalya’nın Kardeşleri tarafından Nisan 2021’de düzenlenen Türkiye bahisli toplantıda, “İtalya’nın Kardeşleri, Türkiye’nin tarih, coğrafya ve kültür olarak bizim anladığımız Avrupa’nın bir kesimi olmadığına inanıyor” dedi. Ayasofya’nın cami olarak açılmasına, Türkiye’nin Dağlık Karabağ’da Azerbaycan’a takviye vermesine ve Suriye operasyonlarına itiraz ediyor.

BERLUSCONİ 9 YIL SONRA GERİ DÖNÜYOR

Eski İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, dokuz yıl evvel yolsuzluk nedeniyle ayrılmak zorunda kaldığı Senato’ya geri dönüyor. Üç sefer başbakanlık yapan Berlusconi, 2013’te Senato’daki koltuğunu kaybetmişti. Kamu hizmeti yapmaya mahkûm edilen ve siyaset yasağı getirilen Berlusconi, 2018’de cumhurbaşkanlığına aday olmuş lakin başarılı olamamıştı. Berlusconi’nin yeni devirde Meloni ile başka ortağı Matteo Salvini’ye baba figürü olarak yaklaşacağı belirtiliyor.

YÜZÜKLERİN EFENDİSİ HAYATININ ESİN KAYNAĞI

* Giorgia Meloni, J.R.R. Tolkien’in ‘Yüzüklerin Efendisi’ romanlarına hayranlığın çok ötesinde bir yaklaşıma sahip.

* “Yüzüklerin Efendisi” romanlarını fantezi eserleri olarak değil, “kutsal metinler” olarak gördüğünü söylüyor. Aslında bu ona has bir durum değil.

* J.R.R. Tolkien’in dünyaca ünlü yapıtı İtalyancaya çevrildikten çabucak sonra çok sağ tarafından sahiplenildi.

* Faşist Mussolini iktidarının devrilmesi sonrası kültürel alandan dışlanan sağ kümeler, 1970’lerden itibaren Tolkien’in hayali dünyasını kaçış alanı olarak görmeye başladı.

* İtalyan sağı kendilerini “ejderhalar, orklar ve öbür yaratıklarla gayret eden Orta Dünya’nin âlâ sakinleri” olarak görürken bu kozmosa ilişkin semboller, Mussolini ya da gamalı haça alternatif, “güvenli” semboller olarak görüldü.

* Meloni de işte bu türlü bir ortamda yetişti. Gençliğinde “Hobbit” üzere giyinen Meloni, arkadaş kümesinde “Frodo” üzere karakterlerin isimlerini takma isim olarak kullandı.

* 1993’te, 16 yaşındayken “Hobbit Kampı”na katıldı. 2008’de bakanlık yaparken, bir mecmua için büyücü Gandalf heykeli önünde poz verdi. Daha geçen ay, seçim kampanyası sırasında gösterime giren Amazon’un yeni “Yüzüklerin Efendisi” dizisine ağır programı yüzünden gereğince vakit ayıramamaktan şikâyet etti.