Orta eğitim yeraltına indi

Kabil’de dün eğitim bakanlığı önünde “15 Ağustos kara bir gün” yazılı pankart açarak protesto gösterisi düzenleyen 40 civarında bayana Taliban üyeleri müdahale etti. Havaya ateş açan ve bayanları dipçikle darp eden militanlar, protestocuların cep telefonlarına el koydu. Yeni rejimin birinci yıldönümünden çabucak evvel başşehir sokaklarında görüntü böyleydi. Taliban’ın 1990’lardaki birinci devrinden farklı olarak kız çocukları ilkokula gidebiliyor, ayrıyeten özel üniversitelere de devam edebiliyorlar. Fakat ortaöğretime katılmaları yasak ve bu olmadan üniversite imtihanlarına giremiyorlar.

DEPOYU SINIF YAPTI

Farklı kademelerden yöneticiler tekraren kelam vermesine rağmen kızların okula dönmesine müsaade verilmeyince, Devrimci Bayanlar Derneği (RAWA) üzere örgütler saklı okullar açtı. Eğitim yeraltına taşındı. İştirakçiler, Taliban ne yaptıklarını sorarsa, “dikiş kursuna gittiklerini” söylüyor. 20 yaşına geldiği halde şimdi ortaöğretime devam eden Nefise, kitaplarını mutfakta saklıyor. Her gün öğlenden sonralarını bilinmeyen sınıfında geçiren Nefise, AFP’ye verdiği röportajda, “Doktor olmak istiyorum. Kendimiz için bir şeyler yapmak, özgür olmak istiyoruz” dedi. Sınıfı Taliban misyona gelince işten atılan eski öğretmen Tamkin açmış. 40 yaşındaki bayan, eşinin de yardımıyla bir depoyu sınıfa çevirmiş. Gerekli kitapları almak için ineklerini satan Tamkin, 25 öğrencisine İngilizce ve fen dersleri veriyor.

TALİBAN ÜNİVERSİTEDE

Öte yandan Taliban’ın erkekleri için değişik bir öykü kelam konusu. Ülkede savaş hali sona erince yüzlerce militan eğitime geri döndü. Bir vakitler Taliban için bomba hazırlayan 23 yaşındaki Gül Ağa Ululuğu, artık bilgisayar ve İngilizce eğitimi alıyor. Ululuğu, “O vakit ülkemiz işgal altındaydı ve bombaya, silaha muhtaçlık vardı. Şimdiyse eğitime muhtaçlık var” diyor. Çeşitli disiplinlerde eğitim veren Kabil İslam Enstitüsü’nün yarısı bayanlardan oluşan 3 bin öğrencisi ortasında 300 kadar Taliban mensubu da var.

MASKE FORMÜLÜ

15 Ağustos sonrası birden fazla bayan kamudaki işinden kovuldu, özel dalda de başka çalışma ortamı yoksa bayana yer yok. Bayanların tek başlarına seyahat etmeleri yasak. “Burka” giymeleri isteniyor. Haber kanalı TOLOnews için çalışan gazeteci Tahmina Usmani (23), işine devam ediyor fakat yayın sırasında yüzünü kapatmak zorunda. Kanal çalışanları protesto için peçe yerine tıbbi maske takıyor.