New york’ta evvelki gün bir edebiyat etkinliğinde bıçaklanan muharrir Salman Rüşdi’nin (75) durumunun ağır olduğu bildirildi. Saldırgan Haydi Matar, olay yerinde iştirakçiler tarafından denetim altına alınırken kanlar içinde kalan Rüşdi ise helikopterle hastaneye kaldırıldı ve ivedilikle ameliyata alındı. Rüşdi’nin menajeri Andrew Wylie, edebiyat ve siyaset dünyasında büyük ses getiren akında muharririn karaciğerinin ve bir kolundaki hudutların hasar gördüğünü, muhtemelen bir gözünü kaybedeceğini belirtti.
İZLEYİCİLER YAKALADI
Amerikan Üniversitesi siyaset profesörü Carl LeVan, AFP’ye yaptığı açıklamada Rüşdi’nin sahnede otururken saldırganın sahneye fırladığını ve muharriri tekraren ve şiddetle bıçakladığını söyledi. LeVan’a nazaran saldırgan öldürme saikiyle hareket ediyordu. İştirakçiler dehşet içindeydi. Bir küme izleyici sahneye atlayıp Rüşdi’yi kurtarmaya çalışırken saldırgan da denetim altına alındı. İzleyiciler ortasında bulunan bir hekim sırtından ve karnından bıçaklanan Rüşdi’ye birinci müdahaleyi yaparken saldırgan ise tutuklandı.
NİYE YAPTIĞI ŞİMDİ MUHAKKAK DEĞİL
FBI, saldırgan Matar’ın New Jersey’deki meskeninde arama yaptı. Matar’ın tek başına hareket ettiği belirtilirken, motivasyonu şimdi netlik kazanmadı. Lübnan asıllı anne-babadan ABD’de doğduğu belirtilen zanlı, Hizbullah çağrışımı yapan Hasan Mugniyeh isimli uydurma bir ehliyet taşıyordu. Hasan, Hizbullah önderi Hasan Nasrallah’ın ön ismi. Mugniyeh ise 2008 ‘de Suriye’de öldürülen Hizbullah başkanlarından İmad Mugniyeh’nin soyadı. New York Post gazetesi, güvenlik güçlerini kaynak göstererek Matar’ın İran rejimi ve İhtilal Muhafızları Ordusu’na sempati duyduğunu öne sürdü. Hafta ortasında ABD, İhtilal Muhafızları’ndan bir kişiyi eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’u, İhtilal Muhafızları kumandanı Kasım Süleymani’ye yönelik 2020 yılındaki suikasta misilleme olarak öldürme planı yapmakla suçlamıştı.
Eski bir sınıf arkadaşı Haydi Matar’ı ‘çok dindar’ ve ‘nazik’ biri diye tanım etti.
CİNAYETE TEŞEBBÜSLE SUÇLANDI
Matar cinayete teşebbüsle suçlanırken atağın İran’ın Rüşdi aleyhine yayınladığı fetvayla ya da Kasım Süleymani’nin vefatıyla ilgisi olup olmadığı şimdilik bilinmiyor. 1989’da ‘Şeytan Ayetleri’ kitabı nedeniyle İran, Rüşdi için vefat fetvası yayınlamış, çeşitli tertipler başına milyon dolarlık mükafatlar koymuştu. 2 hafta evvel bir Alman mecmuasına röportaj veren Rüşdi, “ölüm tehditlerinin geride kaldığını ve önüne bakmak istediğini” söylemişti.
İRAN’DAN AKINA ÖVGÜ
-İran’ın muhafazakâr Kayhan gazetesi, saldırganı ‘Bravo’ diye överek “Şeytanın boynu jiletle kesildi” yorumunu yaptı.
– Lakin İran kamuoyunun ikiye bölündüğü belirtiliyor. Kimi “İyi oldu” yorumunda bulunurken kimi ise atağın İran’ın daha da izole edilmesi için yapıldığını öne sürdü.
35 YILDIR KAÇIYORDU
Hindistan doğumlu İngiliz-ABD vatandaşı Salman Rüşdi, 1988 tarihli Şeytan Ayetleri kitabı nedeniyle İslam dünyasında büyük reaksiyon çekmiş, protestolarda 45’ten fazla kişi ölmüştü.
– 1947 – Hindistan’ın Mumbai kentinde Müslüman bir ailenin oğlu olarak doğdu.
– 1981 – İkinci romanı ‘Geceyarısı Çocukları’ Booker mükafatı aldı.
– 1988 – Hz. Muhammed’e ithamda bulunduğu gerekçesiyle yeni kitabı ‘Şeytan Ayetleri’ büyük reaksiyon çekti.
– 13 Şubat 1988 – Pakistan’da Salman Rüşdi aleyhine düzenlenen şovlarda ateş açıldı. 5 kişi öldü.
– 24 Şubat 1989 – İran dini başkanı Ayetullah Humeyni mevt fetvası yayınladı.
– Ağustos 1989 – Londra’da Rüşdi’ye karşı suikast teşebbüsü ortaya çıkarıldı.
– 3 Temmuz 1991 – Kitabın İtalyan tercümanı Ettore Capriolo, İranlı bir kişi tarafından Milano’da bıçaklandı.
– 12 Temmuz 1991 – Japon tercüman Hitoshi Igarashi, Tokyo’da bıçaklanarak öldürüldü.
– 1998 – İran Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi, hükümetin Rüşdi’nin öldürülmesini desteklemediğini açıkladı.
– 2000 – Yıllarca gizlenmek zorunda kalan müellif ABD’de yaşamaya başladı.
– 2007 – İngiltere’de şovalyelik unvanı verildi.
– 2010 -Terör örgütü El Kaide’nin vefat listesinde ismi yer aldı.
– 2012 – İran’da bir vakıf, başına konan mükafatı 3.3 milyon dolara çıkardı.
– 2016 – İran’da resmi medya kurumu 600 bin dolarlık yeni ödül açıkladı.
News
