Süt üreticilerinden fiyat artış mesajı: 9 liranın altı kurtarmaz
Market raflarında 1 litre cam şişe sütün fiyatı 30 lirayı, kutu sütün ise 22 lirayı geçerken, üretici ise sanayiciyle masaya oturup çiğ sütün masraflar hariç, satış fiyatını 9 liraya yükseltmenin hesabını yapıyor. Üretici, “Ulusal Süt Kurulu öncesine döndük, kartlar yine karılacak, sütümüze en yüksek fiyatı kim verirse ona satacağız” dedi. Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Lideri Tevfik Keskin, Ulusal Süt Konseyi’nin 15 Eylül tarihli toplantısında 1 Ekim 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere çiğ inek sütünün tavsiye fiyatını (çiğ süt takviye primi hariç) üreticinin eline net 7.5 TL geçecek biçimde belirlediğini; soğutma, nakliye ve öteki cari sarfiyatların endüstrici tarafından karşılanması kararı aldığını anımsattı. Yıllarca soğutma, nakliye masraflarının endüstrici tarafından üreticiye yüklendiğini anlatan Keskin, son kararın üretici açısından kıymetli olduğunu söyledi. Fakat Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yaptığı hesaba nazaran de 1 litre çiğ sütün üretim maliyetinin 8 lira olduğunu buna rağmen kurulun tavsiye kararının 7.5 lirada kaldığını belirten Keskin, Besin Komitesi’nden çıkan uygun fiyatlı arpa ve mısır takviyesinin olumlu lakin yetersiz olduğuna dikkat çekti. Üretimin devamı, küçük aile işletmelerinin kapanmaması, ineklerin kısma gönderilmemesi için üreticinin eline geçen fiyatın en az 9 lira olması gerektiğini savunan Keskin, kelamlarını şöyle sürdürdü:
‘FİYATI BİZ BELİRLEYECEĞİZ’
“Bizim Besin Komitesi’nden beklentimiz vardı, olmadı. Artık özgür piyasada, sanayiciyle örgütlü olarak masaya oturup fiyata kendimiz taraf verecek, üreticinin hak ve menfaatileri doğrultusunda çiğ süt fiyatını belirleyeceğiz. Kim çok para verirse sütümüzü ona satacağız. Ucuz yem fakat gelecek artırımların önüne geçmeyi sağlar, fiyatı düşürmez, ki o dayanağın ayrıntılarını da şimdi bilmiyoruz. Maliyetim 8 liraydı, güce mazota yeniden artırım geldi. Yalnızca yem değil ki güç, personellik, veterinerlik, ilaç. Ayrıyeten yalnızca arpa, mısır vermiyorum hayvana; kaba yem, yonca, silaj da var. Biz üreticiler 1 Ekim’den geçerli olmak üzere çiğ süt prim takviyesinin 50 kuruştan 1 liraya çıkarılmasını istemiştik. Komiteden fiyata dair istediğimiz gelmeyince önümüz açıldı. Kartlar yine karılacak, 2016’dan evvelki periyoda döndük, fiyatı kendimiz belirleyeceğiz. Biz yıllarca süt fiyatında istikrar olmadığı için ineklerimizi kestik. Artık markette sütü 30 liraya sütü satanı devlet denetim etsin, sanayiciyi denetim etsin. 1 kutu sütün fiyatı markette 16-17 lirayı geçiyorsa fahiş yarardır.”
TMO UYGUN FİYATLI ARPA MISIR SATACAK
GIDA Komitesi, çiğ süt ve kırmızı et başta olmak üzere besin, tarım eserlerinin fiyatlarına ait son periyottaki gelişmeleri tahlil etti. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Toplantı kapsamında, et ve süt üreticilerimizin maliyetlerinin azaltılmasını teminen Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından uygun fiyatlı arpa ve mısır satışının tekrar başlaması kararlaştırılmış ve alınabilecek ilave önlemler değerlendirilmiştir” dedi. Toplantı sonrası yapılan açıklamada, üretici ve hal fiyatları ile perakende fiyatları ortasındaki farkın nedenlerini araştırmak için daha evvel kurulan alt komitenin çalışma kapsamının genişletildiği kaydedildi. Açıklamada, “Buna nazaran, besin ve ziraî eserlerin arz ve talep durumu, fire oranı, lojistik süreci ve fiyat gelişmeleri de dikkate alınarak tarladan sofraya kadar tüm kademeleri tahlil edilecek ve gerekli çalışmalar acilen hayata geçirilecektir. Kent tarımının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar hızlandırılacaktır” denildi.
1 MİLYON DAMIZLIK BÖLÜME GİTTİ
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Lideri Şemsi Bayraktar yazılı açıklama yaparak şu sözleri kullandı: “Gelinen bu noktada tüketici ucuz et, süt tüketemezken, üreticilerimiz damızlıklarını, gen dişi hayvanlarını damızlığa çekmek yerine kısma gönderiyor. Ulusal Süt Kurulu (UHT) kurulduğundan beri en az 1 milyon başa yakın damızlık anaç hayvan, yani hayvancılığın geleceği bölüme gitti. Bu 1 milyon hayvanı yerine koymanın bize maliyeti yaklaşık 2.3 milyar olacaktır. Bu külfet bugünkü kurla 41.8 milyar liraya tekabül ediyor. Misyonu süt üretimini sürdürülebilir kılmak olan süt kurulu fonksiyonunu yitirmiştir ve kapatılmalıdır.”