Suudiler’den İsrail’e tarihi jest

ABD Lideri Joe Biden’ın kritik Ortadoğu tipi Suudi Arabistan ziyareti ile devam ederken, Riyad idaresi, İsrail ile olağanlaşma tarafında çok değerli bir adım attı. Biden’ın dün İsrail’den Suudi Arabistan’a havayolu ile uçuşundan saatler evvel Suudi idaresi, İsrail’e ve İsrail’den tüm uçuşlara hava alanı yasağını kaldırdı.

ÖNEMLİ AVANTAJ

2020 yılında ABD, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve İsrail ortasında imzalanan Abraham Muahedeleri sonrasında Suudi Arabistan, bir İsrail uçağının Abu Dabi’ye Suudi hava alanı üzerinden uçuşuna müsaade vermiş, Riyad, BAE’ye yönelik uçuşlarda tüm ülkelerin Suudi hava alanını kullanabileceğini bildirmişti. İsrail, Asya’daki varış noktalarına irtibatları kısaltmak için Suudi hava alanı üzerinden uçuş hakları konusunu uzun müddettir gündemde tutuyordu.

TEL AVİV’DEN UÇUŞ

Suudi Arabistan, İsrail ile yakınlaşmayı öngören Abraham Anlaşmaları’nın tarafı değil. Fakat yakın müttefiki BAE’nin bu muahedenin tarafı olmasına itiraz etmemişti. Biden’ın dünkü programında İsrail’in başşehri Tel Aviv’den uçakla Suudi Arabistan’ın Cidde kentine hareket yer aldı. Bu, birinci kere Tel Aviv’den Suudi Arabistan’a direkt uçuş manasına geliyor. Cidde’de basına açıklamalarda bulunan Biden, Riyad’ın uçak açılımıyla ilgili “büyük bir adım” değerlendirmesinde bulundu.  

‘PRENS’İ UYARDIM’

Biden, Suudi yetkililerde görüşmesinde 2018’de Suudi Arabistan’ın İstanbul Konsolosluğu’nda öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın da gündeme geldiğini söyledi. “Bu hususta ne düşündüğümü açıkça belirttim” diyen Biden, “Selman’ı gelecekte muhaliflere yönelik akınlara karşı uyardığını” kaydetti.

ADA BÖLÜMÜNE YEŞİL IŞIK

ABD Lideri, İsrail ve Suudi Arabistan ortasındaki olağanlaşma sürecine katkıda bulunmak için Mısır’a ilişkin olan ve yıllar evvel Riyad’a devranına karar verilen Tiran ve Sanafir adalarında bulunan ABD askerlerinin çekileceğini de duyurdu. Adaların mülkiyetinin değişmesi için, İsrail-Mısır Barış Mutabakatı gereği İsrail’in de onayı gerekiyor. İsrail’in itirazının olmadığı belirtiliyor.

BİDEN: İKİ DEVLETLİ TAHLİLDEN YANAYIM

ABD Lideri Joe Biden dün Suudi Arabistan’a hareketinden evvel Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas ile işgal altındaki Batı Şeria’nın Beytülehim kentinde bir ortaya geldi. İki önder, Filistin Devlet Başkanlığı konutundaki görüşmenin akabinde ortak basın açıklaması yaptı. Biden, Filistin-İsrail probleminin tahlilinde, “iki devletli tahlilin birinci destekçilerinden biri” olduğuna dikkati çekti.

‘BAĞLILIĞIM DEĞİŞMEDİ’

İki devletli tahlile bağlılığının sürdüğünü belirten Biden, “1967 sonlarında iki devlet, Filistinliler ve İsrailliler için eşit halde, güvenlik, refah, özgürlük ve demokrasi elde etmenin en âlâ yolu olmaya devam etmektedir. Filistin halkı bağımsız, hâkim, yaşanabilir ve bütünlüklü bir devleti hak ediyor” diye konuştu.

Biden, Filistin asıllı ABD vatandaşı gazeteci Hoş Ebu Akile’nin İsrail askerlerince öldürülmesi hadisesine de değinerek “ABD, (Şirin Ebu Akile’nin) vefatının kapsamlı ve şeffaf bir formda hesabının sorulmasında ısrar etmeye devam edecek” tabirlerini kullandı.

ABBAS: ‘TERÖRİST DEĞİLİZ’

Filistin başkanı Abbas da “ABD idaresinden, Doğu Kudüs’teki ABD konsolosluğunu tekrar açarak ve FKÖ’yü (Filistin Kurtuluş Örgütü) ABD’nin terör listesinden çıkarıp Washington’daki ofisini tekrar açmasına müsaade vererek ikili ilgileri güçlendirmeye yönelik adımlar atmasını bekliyoruz. Biz terörist değiliz” dedi.