YKS’de puan-sıralama uçurumu… Matematiğin en etkisiz yılı

ÖSYM tarafından paylaşılan datalara nazaran Yükseköğretim Kurumları İmtihanı (YKS) Temel Yeterlilik Testi’ne (TYT) başvuran 3 milyon 234 bin 318 adaydan, 3 milyon 8 bin 287’si imtihana girdi. Alan Yeterlilik Testi’ne (AYT) başvuran 2 milyon 56 bin 466 adaydan ise 1 milyon 852 bin 678’i imtihana katıldı. Yabancı Lisan Testi’ne (YDT) başvuran 168 bin 418 adayın 35 bin 933’ü imtihana girmedi. Böylece TYT’ye başvuran adayların yüzde 93’ü, AYT’de yüzde 90’ı ve YDT’de yüzde 78’i oturumlara katıldı.

Eğitim Uzmanı Salim Ünsal, bu yılın sonuçlarını “5 yıllık YKS tarihinin öğrencileri sıralamada en geri attığı sınav” diyerek yorumladı. Ünsal, bu durumun sebeplerinin genel olarak hem imtihana giren aday sayısının fazla olması hem imtihanın nispeten öbür yıllara nazaran kolay olması hem de barajların kaldırılmasından kaynaklandığını söyledi ve şöyle devam etti:

HER PUAN ARALIĞINDA DAHA FAZLA ÖĞRENCİ

“Bu üç etken bir ortaya girince tercih yapacak aday sayısı arttı ve her bir puan aralığına daha çok öğrenci geldi. 2020 yılının sonuçlarına emsal sonuçlar bekliyorduk fakat daha geride bir tablo çıktı.

Bu yıl TYT’de 350 puanla 190 puan ortasında bir yığılma var. Geçen yıl en çok yığılma 300 ile 180 puan ortasında olmuştu. Öbür yandan iştirak sayısı yükseldikçe sıfır çekenlerin sayısı da arttı. Geçen yıl 42 bin aday sıfır çekmişti, bu yıl bu sayı 96 bin 518 oldu.

BARAJ KALKMAMIŞ OLSAYDI

Eğer AYT’de 180 barajı kaldırılmamış olsaydı, geçen yıl 390 bin kişinin barajı geçtiği sayısalda bu yıl sayı 752 bin olacaktı. Sözelde ise geçen yıl 560 bin kişi barajı geçmişti. Bu yıl bu sayı 1 milyon 151 bin 486 şahsa ulaşacaktı. Geçen yıl 587 bin kişi eşit tartıda 180 barajını geçmişti. Bu sene ise 1 milyon 274 bin 374 aday barajı geçebilecekti. Münasebetiyle şunu söyleyebiliriz ki baraj kaldırılmasaydı da adayların çarçabuk barajı geçebileceği bir imtihan yaşandı.

TERCİHLER DEĞİŞECEK

Adaylar imtihan sonucunu öğrenmeden, alacakları puana nazaran kestirimi bir sıra düşünüyordu. Lakin geçmiş yılları baz alan varsayımlar tutmadı. Bu sonuçlarla adaylar tercihlerini değiştirmek zorunda kalacak. Sonuçlar üzerinde matematiğin aktifliğinin azalıp, Türkçe’nin aktifliğinin artmasıyla eşit tartı kısımlarına yönelim artacak. Yani sayısaldan imtihana giren adayların eşit tartı kısımlarına yönelmesine neden olacak bir tercih süreci olabilir. Bu sene daha heterojen bir küme olacak.

BOŞ KONTENJAN KALMAYACAK

Bu yıl fazladan 1 milyon 300 bin aday tercih yapacak. Doğal olarak bu büyük sayı, daha evvelce dolmayan kontenjanların dolmasına katkı sağlayacak. Açık kalma ihtimali olan yerler ekonomik sebeplerden ötürü vakıf üniversitelerinin yüksek fiyatlı kısımları olabilir. Onlarda da kontenjan boşluğu en fazla 30 bin kalabilir.”

GEÇEN YIL MATEMATİK ZORDU

Eğitim Uzmanı Onur Soğuk da açıklanan sonuçların beklenenden çok daha düşük sıralamalar ortaya çıkardığını söyledi: “Bu yılın sonuçlarının 2020 yılının sonuçlarıyla paralellik göstereceğini düşünüyorduk lakin bundan bile aşağıda sıralamalar olduğunu gördük. Yani adaylar geçen yıla nazaran uygun netler çıkardılar, uygun puan aldılar lakin sıralamalarda daha düşük yerlerdeler. Zira imtihan daha kolaydı. Geçen sene matematik zordu, sıralamalar daha güzeldi. Bu yıl bir birinci oldu ve matematik imtihanda etkisiz kaldı. Sıralama sapması herkesi şaşırttı. Artık tercih yapmak için adayların daha dikkatli olmaları gerekiyor. Bilhassa barajsız tercih olacağı için alt sıralamalardakiler daha da dikkat etmeli.”

AYNI PUANLA DAHA EVVEL 39 BİNİNCİ, BU YIL 67 BİNİNCİ

Eğitim uzmanı Salim Ünsal, puan ve sıralama uçurumunu evvelki yıllarla şöyle karşılaştırdı: “2020 yılında TYT’de 280 puanla ortalamanın üstündeki bir aday 324 bininci sıradayken, bu yıl 548 binlerde yer aldı. Tıpkı aday sayısal puan çeşidinde aldığı 185’le 2020’de sıralamada 537 bininci olurken artık 687 binlere geriledi. 319 sözel puanı olan aday bu yıl sıralamada 67 binlerde yer alıyor meğer 2 yıl evvel 39 bindeydi. Son olarak tıpkı adayın eşit yük puanına baktığımızda aldığı 252 puanla 2022’de 294 binlerde sıralanırken artık birebir puanla 410 bin sıralarında yer aldığını gördük.”

TERCİHTE BUNLARA DİKKAT

* Eğitim Uzmanı Onur Soğuk, 27 Temmuz-5 Ağustos tercih süreci için öğrencilere şu tekliflerde bulundu:

* Artık sonuç prestijiyle netlerin ve puanların değeri yok. Tek geçerli data sıralamalardır. Hasebiyle geçen yılın bilgilerini kullanarak, sıralamalar doğrultusunda tercih edilebilecek kısımları düşünmeye başlayabilirsiniz. Üniversite, kısım ve kent araştırması yapın.

* Tercih arz-talep sıkıntısıdır. Örneğin bilgisayar ve yazılım mühendisliği daha çok tercih edildiği için sıralamalarda üst çıkıyor lakin fizik tedavi üzere kısımlar az talep aldığı için düşüyor. Bu yıl çok atama aldığı için okul öncesi öğretmenliği daha çok tercih edilen kısımlar ortasına girebilir.

* 400-500 binlerden sonraki sıralamalarda daha dikkat lazım. Baraj kalktığı için tercih yapacak aday sayısı çok fazla olacak.

* Bu süreçte sakin kalın. Tercih devri sis ve toz bulutu olarak başlar, sonra netleşir.

* Rekabet ağır, 24 tercih hakkının hepsini kullanın.

ŞAMPİYON OLDULAR

Bu yıl 3 milyon 8 bin 287 aday TYT’ye, 1 milyon 852 bin 678 aday AYT’ye ve 132 bin 485 aday da YDT’ye girdi.

Ancak tüm bu alanlarda sade ce birer aday en yüksek puanı alarak YKS şampiyonlarından oldu.
Birinciler TYT’de Kocaeli’nden, AYT ise sayısal ve sözelde Kayseri’den, eşit tartı ta ise İzmir’den çıktı. YDT ise İngilizce birincisi Kocaeli’n den, Almanca, Arapça, Fransızca ve Rusça birincileri İstanbul’dan.

Bahadır Selim Bakla (AYT sayısalda Türkiye birincisi ve TYT Türkiye ikincisi): Muhasebeci bir baba ile mesken hanımı bir annenin oğlu olan Bakla, Kayseri Ülkü Koleji mezunu. Muvaffakiyetinin sırrını sistemli çalışmaya bağlı yor: “Sınavdan çıktığım an Türkiye birincisi olacağımı düşünmesem de birinci 10’a girerim dedim. Türkçe’de bir yazım kuralı soru sunu emin olamadığım için boş bıraktım. O nedenle TYT’de ikinci oldum. ODTÜ ya da Bilkent’te okumak istiyorum. Elektrik elektronik ya da bilgisayar mühendisliği olabilir.”

ÇOK ŞAŞIRDIM

Selin Aşıkiraz (AYT eşit tartıda Türkiye birincisi): İz mir Atatürk Lisesi mezunu yum. Üniversiteye hazırlanırken kısa maksatlar koyarak ilerledim. Boğaziçi Üniversitesi’nde iktisat okumak isti yorum. İmtihandan düzgün bir sonuç bekliyordum lakin birinci olma yı beklememiştim. Sonucu görünce çok şaşırdım hatta inanamadım.”

Zeynep Dila Kuyucu (TYT ve YDT’de İngilizce Türkiye birincisi): “9’uncu sınıftan itibaren derslerine sistemli çalışan bir öğrenciydim. 11’inci sınıfa geldiğimde ise her hafta ya da iki hafta da bir tertipli TYT denemesi çözmeye başladım. Boğaziçi Üniversitesi’nde Bilgisayar Mühendisliği okumak istiyordum bunun için sayısalda en az birinci 500’e girmem gerekiyordu. Sayısal puanım beklediğimden düşük geldi. Bu yüzden Boğaziçi Üniversitesi’ne girebileceğimi çok düşünmüyorum.”

HEDEFİM KYK BURSUYDU

Yusuf Erdoğan (AYT- Sözel Türkiye birincisi): “Sınava yine girdim. Bu sene İngilizce hazırlık okudum ve üniversitede ders yoğunluğum fazla değildi. Kredi Yurtlar Kurumu, YKS’de birinci 100’e girenle re sene ve alan fark etmeksizin olağan burs fiyatı olan 850 liranın 3 katını yani 2 bin 550 lira veriyor. Bu bahiste bahtı mı deneme isteği de yine üniversite imtihanına hazırlanmak için bana ilham verdi. Memur bir ailenin çocuğuyum. Bu biçimde ailemin yükünü azaltmak istedim. Tıp fakültesinde ki eğitimime devam edeceğim. Tercih yapmayacağım.”

Kaç gerçek yaptılar?

TYT’de yanlışsız soru ortalamaları 40 soruluk Türkçe testinde 17,7, 20 soruluk toplumsal bilimlerde 7,9, 40 soruluk temel matematikte 6,9, 20 soruluk fen bilimlerinde 3,2 oldu.

AYT’de ise hakikat sayılarının azaldığı görüldü. 40 soru sorulan matematiğin ortalaması 7,2 oldu. Fen bilimlerinde ise, 14 soruluk fizikte 2, 13 soru olan kimyada 1,5 ve tekrar 13 soru olan biyolojide gerçek ortalaması 2 oldu.

Sözel ve eşit tartı kısımlarını etkileyen AYT Türk Lisanı ve edebiyatı-sosyal Bilimler-1 testinin ortalamaları da benzeri biçimde oldu. 24 soru sorulan Türk lisanı ve edebiyatı testinin ortalaması 6,6 olurken 10 soruluk tarih-1 testin de 2,6, 6 soruluk coğrafya-1’de 2,9 hakikat yapıldığı görüldü.
AYT toplumsal bilimler-2 testinin ortalamaları ise 11 soruluk tarih-2’de 1,9, yeniden 11 soru sorulan coğrafya-2’de 3,6, 12 soruluk ideolojide 2,1, 6 soruluk din kültürü ve ahlak bilgisi/ek ideoloji kümesi (6 soru) alt testinde 1,4 olarak yer aldı